. We maken een beleidsplan “natuur” gekaderd in een omvattend beleidsplan ruimte.
. We maken werk van toegankelijke (speel)natuur dicht bij elke dorpskern volgens het 3-30-300-principe.
. We werken hiervoor beter samen met natuurverenigingen, private eigenaars, andere overheden, …
. We stimuleren dialoog en samenwerking tussen natuur en landbouw i.p.v. te polariseren..
. We zetten (samen met verenigingen) acties op om natuur in tuinen te stimuleren..
. We vergroenen de publieke ruimte om ontmoeting en spel te stimuleren en aantrekkelijke dorpskernen te creëren die de lokale middenstand ondersteunen.
. We concretiseren en voeren het hemelwaterplan uit om overstromingen en droogte aan te pakken.
. Beekvalleien worden eindelijk geherwaardeerd: waterkwaliteit en erosie worden aangepakt. Er wordt nieuwe natte natuur gerealiseerd.
Ook landbouwnatuur krijgt de verdiende aandacht.
. We pakken sluikstorten strenger aan en sensibiliseren rond pesticidegebruik en lichtvervuiling.
. Er komt meer aandacht voor dierenwelzijn. We zorgen voor continue sensibilisatie en er komt een centraal meldpunt voor zowel huisdieren als wilde dieren.
Algemeen
Biodiversiteit is de graadmeter voor de gezondheid van onze natuur. Het is noodzakelijk voor onze landbouw en voedselvoorziening, voor ons welzijn en voor onze gezondheid. Onderzoek laat zien dat iedere euro die je in natuurherstel investeert, 8 tot 38 euro opbrengt.
Het aandeel “groenvoorziening” op de totale oppervlakte bedraagt in Oosterzele amper 11% (tegenover 20% gemiddeld in Vlaanderen). Er is te weinig natuur en die is te versnipperd. Groen Oosterzele gaat voor een ambitieus natuurbeleid, met robuuste toegankelijke natuurgebieden, geruggesteund door een aangepaste ruimtelijke ordening. We zorgen hierbij dat er ook voldoende speelnatuur gerealiseerd wordt voor de jeugd. We gaan uit van het 3-30-30 principe: Elke woning heeft nood aan minimaal 3 zichtbare bomen, minimum 30% groen in straten en wijken en toegankelijk groen op maximum 300 meter (publiek groen, park of natuurgebied). Om een kentering in te zetten, moet het bestuur samenwerken met natuurorganisaties, burgers en andere overheden.
Als echte landbouwgemeente zetten we ook sterk in op landbouwnatuur. We ondersteunen en organiseren actief initiatieven rond reductie van pesticidengebruik, bescherming van typische landbouwsoorten, … We polariseren niet, maar trachten belangen van landbouw en natuur te verzoenen en werken aan mooie, inspirerende voorbeelden waarbij landbouw en natuur verweven worden met elkaar.
Bij de concrete invulling van het hemelwaterplan volgen we de principes van integraal waterbeheer. Het creëren en herstellen van natte natuur en erosiebestrijding zijn hierbij twee prioriteiten.
Daarnaast versterken we de strijd tegen zwerfvuil en ondersteunen initiatieven die inzetten op afval voorkomen.
Dieren rechten geven is niet genoeg. In de beleidskeuzes die we maken, houden we rekening met het welzijn van dieren. Of dat nu in de landbouw is, of dieren die bij mensen thuis leven, dieren verdienen goede bescherming.
Natuur
- Er wordt een ruimtelijke visie op natuur ontwikkeld (als onderdeel van het beleidsplan ruimte; zie thema ruimtelijke ordening): actualisatie en toetsing van het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan (GRS). De bestaande grotere natuurcomplexen (Gondebeek-Aelmoeseneie, Ettingebos, Drooghout) worden uitgebreid en we zoeken verbinding met kleinere stukken natuur. Beekvalleien vormen een uitgelezen kans hiertoe. We streven ernaar om op termijn een aandeel van 20% kwalitatief groen en natuur in de gemeente te realiseren. De kennis aanwezig in de gemeentelijke adviesraden zoals Minaraad en GECORO worden hiervoor benut.
- Voor elke woonkern wordt er een plan uitgewerkt om tot een grotere eenheid kwalitatieve toegankelijke natuur (een groenpool) te ontwikkelen binnen wandelafstand, waarbij ook voldoende speelnatuur (speelbossen) gerealiseerd wordt.
- Bij de aanpassingswerken aan de N42, pleiten we om Ettingebos te verbinden met het geboortebos door een gecombineerde eco-wandel viaduct (zie ook thema mobiliteit).
- Voor het natuurbeleid werken we actief samen en ondersteunen (bv. logistiek en/of d.m.v. projectsubsidies) lokale natuurverenigingen (bv. Natuurpunt, BOS+ en Velt) en particuliere eigenaars om sneller resultaat te behalen.
- We engageren ons als bestuur ook actief in samenwerkingsverbanden (bv. Rodeland Landschapsproject, Bosgroep, Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen) en werken hiervoor constructief samen met andere overheden en administraties (ANB, provincie).
- Oosterzele engageert zich om lid te blijven van het Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen
- We faciliteren de dialoog en samenwerking tussen natuur en landbouw en stimuleren verweving van beide functies door initiatieven rond bv. kleine landschapselementen, natuurbeheer door landbouwers, bescherming van typische landbouwsoorten, …
- We sensibiliseren burgers om tuinen meer ecologisch in te richting en beheren om ook hier maximaal in te zetten op een klimaatrobuuste omgeving (zie ook thema klimaat en energie).
Openbaar groen
- Groen in straten en wijken beschermt tegen klimaatopwarming, verhoogt het welzijn en geeft plaats voor ontmoeting en spel. Bij nieuwe projecten (zowel eigen als privaat) wordt een groennorm van 30% gehanteerd. Hiervoor worden de nodige tools voorzien in het vergunningenbeleid.
- Elke dorpskern verdient op termijn een aantrekkelijke multifunctionele centrale ontmoetingsplek waar er plaats is voor ontmoeting, spel en recreatie. Op die manier zetten we kernversterking ook in om de lokale economie te versterken. Het klassieke marktplein wordt onthard, vergroend en autoluw gemaakt, en aangevuld met voorzieningen voor jong en oud. Een goed voorbeeld is de markt van Scheldewindeke, die we omtoveren tot een groene ontharde oase, zonder afbreuk te doen aan andere functies (woensdagse markt, evenementen, …). Kernversterking ondersteunt zo ook de lokale handel (zie thema lokale economie en landbouw).
- Om ad hoc beleid te vermijden, wordt een bomenplan opgemaakt dat voorziet in behoud, bescherming en uitbreiding van het bomenbestand. Er komen uniforme richtlijnen voor nieuwe aanplantingen, onderhoud en vervanging van bomen. We nemen acties om het maatschappelijk draagvlak te vergroten en werken samen met burgers, bouwpromotoren en andere stakeholders. Per wijk maken we een “buurtpaspoort” met acties op maat, die het eigen karakter en de sfeer (voornamelijk bepaald door de demografie en de ruimtelijke structuur) van de buurt versterken.
Integraal waterbeheer
- Erosie van landbouwpercelen blijft een acuut probleem. Het zorgt voor milieuhinder en overlast. We actualiseren en versnellen de uitvoering van het erosiebestrijdingsplan (dat dateert van 2012). De samenwerking met de provincie wordt hiervoor opgedreven.
- De waterzuiveringsgraad in Oosterzele is slechts 44% (gemiddelde voor Vlaanderen 86%). We versnellen de uitbouw van het waterzuiveringssysteem. Waar dit niet kan met collectieve zuivering, zoeken we alternatieven om dit op niveau van wijk of individueel huis te voorzien. We lobbyen hiervoor bij hogere overheden en Aquafin en voorzien de nodige budgetten in de meerjarenbegroting.
- Om de natuur te versterken en om overstroming te voorkomen waken we erover de natuurlijke structuur van beken te behouden en indien mogelijk te herstellen. De nodige instrumenten worden voorzien in de ruimtelijke ordening. We informeren en stimuleren acties i.v.m. het belang van natuurlijke waterlopen. Voor landbouwers stimuleren we de aanleg van oeverstroken via gerichte sensibiliseringsacties. We trachten hierrond ook projectmatig te werken (bv. Waterlandschap-project).
- Om de steeds terugkerende overstromingsproblematiek verder aan te pakken onderzoeken we waar we bijkomende gecontroleerde overstromingsgebieden en bufferbekkens kunnen inpassen. Onze voorkeur gaat uit naar natuur-gebaseerde oplossingen. We ijveren hier actief voor bij de bevoegde overheden en administraties (Provincie, Dienst Waterlopen).
Milieu
- Meer nog dan selectieve inzameling en recyclage, blijft afval voorkomen de eerste prioriteit. We lichten het eigen gemeentelijk aankoopbeleid systematisch door. Ook particulieren worden systematisch gesensibiliseerd hierover. We sensibiliseren burgers hierover en ondersteunen initiatieven en organisaties die inzetten op afval voorkomen (bv. repaircafé, kopen en verkopen in Oosterzele, verpakkingsvrije winkels, kringloopwinkels, …).
- We zetten ook in op slimme deelsystemen die afval voorkomen. Een mooi voorbeeld is een fietsbibliotheek, waar fietsen kunnen ontleend worden op maat van je opgroeiende kinderen.
- Zwerfvuil en sluikstort blijft een persistent probleem in onze gemeente. We drijven de handhaving rond zwerfvuil en sluikstorten op. We blijven initiatieven m.b.t. bestrijding van zwerfvuil (bv. Mooimakers) verder ondersteunen en breiden dit verder uit (bv. introductie van de app “mijn mooie straat” voor meer gecoördineerde opvolging van zwerfvuilproblematiek).
- Een recente studie van Unicef toont aan dat 9% van de Belgische kinderen opgroeit in een omgeving met een verhoogd risico op pesticideverontreiniging. Als lokale overheid willen we het gebruik van pesticiden bij particulieren ontraden en alternatieven in de kijker zetten. We werken hiervoor samen met organisaties en initiatieven die hierop inzetten (bv. Velt).
- Ook m.b.t. het gebruik van pesticidenreductie in de landbouw proberen we te sensibiliseren en alternatieve technieken te stimuleren.
- Lichtvervuiling is een belangrijke oorzaak voor de achteruitgang van de nachtdierensoorten (nachtvlinders, vleermuizen, …) en verstoort de biologische klok bij dieren. We gaan lichtpollutie tegen: we stellen permanente verlichting van gebouwen en straten in vraag, zonder hierbij het aspect veiligheid uit het oog te verliezen. De duisternisbehoeftekaart opgesteld door het Agentschap Natuur en Bos vormt de leidraad voor een lichtplan op maat van mens en natuur. We maken hierover afspraken met Fluvius.
Dierenwelzijn
- Een groot deel van de openbare ruimte (wegen, pleinen, parken, ….) is ingekleurd als jachtgebied. We zorgen ervoor dat deze uitgekleurd wordt.
- Daarnaast informeren we ook burgers hoe ze hun tuin kunnen laten uitkleuren als jachtgebied (bv. via www.schietinactie.be). Deze info herhalen we jaarlijks.
- We informeren en sensibiliseren regelmatig (bv. in het infozine) i.v.m. welzijn van huisdieren. Volgende aspecten komen aan bod:
o Vaccinatie van huisdieren
o Het niet lichtzinnig beslissen een dier in huis te nemen noch dieren cadeau te geven
o De behoeften en noden van dieren
o Registratie van huisdieren
- We ijveren bij rusthuizen en serviceflats dat bejaarden hun gezelschapsdieren mogen meebrengen in zoverre dat de zorg hiervoor gegarandeerd kan worden.
- We bekijken (met de OCMW-diensten) om diergeneeskundige zorg ook toegankelijk te maken voor mensen met een laag inkomen.
- Op termijn voorzien we een losloopzone voor honden in elke deelgemeente.
- We informeren burgers over het nefaste effect van vuurwerk op dieren: huisdieren zoals honden en katten kunnen in paniek raken en losbreken; paniek bij wilde diersoorten zoals vogels, vossen, eekhoorns, …
- Via het infomagazine jaarlijks aandacht vestigen op hoe burgers dierenmishandeling, loslopende dieren enz. kunnen melden.
- We zorgen voor een centraal meldsysteem waar vlug het verlies van een huisdier kan gemeld worden (bv. via de Facebook-pagina van Gemeente Oosterzele).
- Ook voor (problemen met) wilde dieren zorgen we voor een centraal meldsysteem en we voorzien een duidelijke doorverwijzing naar de juiste instanties voor informatie en opvang.