. We maken werk van een ‘Beleidsplan ruimte Oosterzele’, waarin de visie op ruimte gebiedsdekkend voor gans Oosterzele wordt geformuleerd.
. We zien de verschillende actoren in ruimtebeleid als bondgenoten van elkaar. Boeren, natuurverenigingen, waterbeheerder, lokaal bestuur en bewoners willen we in partnerschap aan een positief ruimteverhaal en gebiedsgericht laten samenwerken.
. Voor elke m² die verhard wordt 2 m² ontharden. Een onthardingsbalans kan de evolutie mooi visualiseren en stimuleren om hiermee collectief aan de slag te gaan.
. We ijveren voor groenlasten waarbij de aanvrager van bouwprojecten verplicht wordt om een bepaalde oppervlakte van de projectzone groen in te richten.
. Eén schepenambt ‘Ruimte en Mobiliteit’.
. Werken aan prioritair herbestemmen van 28.8 ha harde bestemming (wonen, industrie, lijninfrastructuur of recreatie) naar zachte bestemming (landbouw, natuur of bosgebied).
. Werken aan 37.5 ha te ontharden tegen 2050, waarvan 3.7 ha in harde bestemming, 33.8 ha in zachte bestemming.
. Inzetten op efficiënt en multifunctioneel ruimtegebruik op zowel publiek domein als privé-gronden.
. Elk huis zicht op 3 bomen. Boomplantacties, zowel op publiek domein als op privé-grond.
. Betaalbaar wonen voor iedereen.
. We maken werk van een lokaal warmteplan.
. We begeleiden als gemeente maximaal de stap naar fossielvrij verwarmen.
Algemeen
We willen een ruimtelijk beleid dat klimaatrobuust is en over de sectoren heen toekomstgericht nadenkt. Diverse lokale beleidsplannen en verordeningen in Oosterzele gaan reeds vele jaren mee en geven geen antwoord meer op de uitdagingen waar we vandaag voor staan, bv Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan (2011), parkeerverordening (2012).
Oosterzele heeft dringend nood aan een degelijke ruimtelijke visie die de uitdagingen van vandaag aanpakt. We maken werk van een ‘Beleidsplan ruimte Oosterzele’, waarin de visie op ruimte gebiedsdekkend voor gans Oosterzele wordt geformuleerd. Een beleidsplan ruimte moet onder meer aangeven op welke plaatsen we willen verdichten en welke plaatsen we voorzien als openruimtegebied. Zaken als (toekomstige) woonbehoefte, kernverdichting, een visie op meergezinswoningen, klimaatuitdagingen worden hierin meegenomen.
Het vrijwaren, behouden en beschermen van de landelijkheid en open ruimte in Oosterzele is een cruciaal uitgangspunt. De verschillende actoren die hierbij een rol te spelen hebben, zien we allemaal als bondgenoten van elkaar. Boeren, natuurverenigingen, waterbeheerder, lokaal bestuur en bewoners willen we in partnerschap aan een positief ruimteverhaal en gebiedsgericht laten samenwerken.
Daarnaast is het ook belangrijk dat er een beleid is met oog op de nodige versterking en activering van ontwikkelingen in de dorpskern(en). Voorzieningen moeten op maximum 15 minuten wandelafstand liggen. Levendige en leefbare woonkernen vragen hier en daar naar een transformatie. Denken we maar aan een veilig trage wegennetwerk dat zoveel mogelijk autoverkeer scheidt van fiets- en wandelverkeer, groene en koele ontmoetingsplekken, een bereikbaar administratief centrum, een klimaatbestendige publieke ruimte, zoals bv het marktplein in Scheldewindeke.
Door te ontharden maken we werk van het herstellen van enkele belangrijke functies van onze bodem: opvangen en laten infiltreren van water, betere waterkwaliteit en vermijden van erosie. Een niet verharde bodem heeft bovendien verkoelende effecten en koolstofopslagcapaciteit. Door te ontharden wordt gescheiden natuur terug een geheel. We willen het onthardingsbeleid een tandje hoger schakelen en gaan daarom aan de slag met de ruimteopgave die specifiek voor de gemeente Oosterzele vermeld wordt in het Betonrapport. Als algemene vuistregel willen we voor elke m² die verhard wordt 2 m² ontharden. Een onthardingsbalans kan de evolutie mooi visualiseren en stimuleren om hiermee collectief aan de slag te gaan. Voor het ganse grondgebied Oosterzele maken we een scan die alle overbodige verharding in kaart brengt, ons wijst op onthardingspotenties en ons op weg zet om doordacht grotere oppervlaktes te ontharden. Die onthardingsreflex nemen we ook aan in gemeentelijke projecten, zoals de heraanleg van een weg, bij bouwprojecten, bij afleveren van omgevingsvergunningen voor nieuwbouwprojecten,… We zoeken ook naar koppelkansen met bv waterbeleid, mobiliteitsbeleid, bodembeleid,… Zo kunnen we meerdere vliegen in één klap slaan.
Ruimtelijke ordening vraagt een duidelijk en transparant vergunningenbeleid waarbij iedereen gelijk is voor de wet en waarbij het algemeen belang voorop staat. Daar ijveren we voor. We stimuleren dat instrumenten uit het vergunningenbeleid, zoals stedenbouwkundige verordening of bouwcode, lasten en voorwaarden, gebruikt worden. Een voorbeeld kan zijn om via verordening te streven naar minimale oppervlaktes met levend groen in voor-, achter- of zijtuin. We ijveren voor groenlasten waarbij de aanvrager verplicht wordt om een bepaalde oppervlakte van de projectzone groen in te richten. Voldoende en kwalitatief groen in de buurt is belangrijk. Het maakt onze woonomgeving klimaatrobuust en koel én de natuur is het beste medicijn voor ons fysiek en mentaal welzijn. In de kernen vertalen we dit onder meer in de 3-30-300 regel waarbij iedereen vanuit de woning 3 bomen moet kunnen zien, 30% van de wijk bladbedekking moet hebben en iedereen op 300 meter van de woning toegang heeft tot een stukje natuur. Zo maken we via vergunningverlening werk van een goede ruimtelijke ordening voor Oosterzele. Er is daarnaast aandacht voor handhaving voor flagrant zichtbare overtredingen om een domino-effect te voorkomen.
We willen een beleid voeren waarbij we leegstaande gebouwen en onderbenutte terreinen in de dorpskernen proberen te activeren. We proberen hiervoor bv nieuwe handel aan te trekken en te stimuleren door het invoeren van een vestigingspremie. We combineren dit met een premie om leegstand tegen te gaan.
Ruimtelijk beleid kan je niet los zien van een aantal andere beleidsdomeinen. Zo zijn de thema’s ruimte en mobiliteit communicerende vaten. We gaan dan ook voor één schepenambt ‘ruimte en mobiliteit’.
We willen een goed functionerende Gecoro, met expertise en diverse invalshoeken. We geven de Gecoro een volwaardige rol in het adviseren van ruimtelijke dossiers en daarnaast wordt die gestimuleerd om initiatief te nemen om ruimtelijke thema’s op de agenda te zetten.
Concreet
Oosterzele, als deel van een groter geheel
- Ruimtelijke ordening stopt niet aan de grens. Als gemeente maak je deel uit van een groter geheel. We ijveren voor overleg en afstemming met de hogere overheden over ruimtelijke kwesties.
- Oosterzele neemt actief deel aan grote landschapsprojecten zoals het landschapsproject Rodeland.
- We benutten externe expertise, bv. Solva, lidmaatschap regionaal landschap Vlaamse Ardennen.
- Bepaalde ruimtelijke kwesties kunnen slechts op regionale schaal beoordeeld worden, bv de nood aan ambachtelijke zone, een plan waar grootschalige detailhandel welkom is zonder over te gaan tot aansnijden van onbebouwde percelen door heroriëntatie van bestaande locaties en clustering van verspreide activiteiten. We blijven voor dat soort ruimtelijke thema’s geregeld uitzoomen.
Ruimte voor landbouw en natuur
Als we Oosterzele landelijk willen houden, zullen we daar actief en prioritair werk van moeten maken.
- We hanteren de doelstelling uit het Betonrapport 2024 wat betreft het vermijden van verharding door het herbestemmen van harde naar zachte bestemmingen. In Oosterzele ligt de doelstelling op 28.8 ha harde bestemming (wonen, industrie, lijninfrastructuur of recreatie) die prioritair herbestemd moet worden naar een zachte bestemming (landbouw-, natuur- of bosgebied). Deze doelstelling moet meegenomen worden bij de invulling van de VRV-site en bij de opmaak van een Beleidsplan ruimte Oosterzele.
- We hanteren de doelstelling Betonrapport 2024 voor wat betreft ontharding: 37.5 ha te ontharden tegen 2050, waarvan 3.7 ha in harde bestemming, 33.8 ha in zachte bestemming. Deze doelstelling moet meegenomen worden bij de invulling van de VRV-site en bij de opmaak van een Beleidsplan ruimte Oosterzele.
- We vermijden dat er landbouwgrond verdwijnt voor harde bestemmingen of een zonevreemde invulling krijgt.
- De open ruimte bestaat ook voor een groot deel uit privé-grond. We zetten verder in op stimulerende maatregelen op privé-grond zodat ook hier maximaal werk kan worden gemaakt van een klimaatrobuuste omgeving.
- Voor andere maatregelen ivm ruimte die we willen creëren voor landbouw en natuur, zie thema Natuur en Milieu
Ruimte voor water
- Om het risico op overstromingen zo veel mogelijk te beperken, zetten we, wat ruimtelijke ordening betreft, maximaal in op preventie. Dat begint in eerste instantie door het regenwater maximaal te laten infiltreren op de plek waar ze valt. We zetten in op verhardingsbeperking, zowel op publiek domein als privé-grond, en op een veerkachtige inrichting van de open ruimte. We zetten in op de sponswerking van het open ruimte gebied door maximaal water vast te houden bovenstrooms.
- Om de natuur te versterken en om overstroming te voorkomen waken we erover de natuurlijke structuur van beken te behouden en indien mogelijk te herstellen. De nodige instrumenten worden voorzien in de ruimtelijke ordening. We informeren en stimuleren acties i.v.m. het belang van natuurlijke waterlopen. Voor landbouwers stimuleren we de aanleg van oeverstroken via gerichte sensibilisatie-acties. We trachten hierrond ook projectmatig te werken (bv. Waterlandschap-project).
- Om de steeds terugkerende overstromingsproblematiek verder aan te pakken onderzoeken we waar we bijkomende gecontroleerde overstromingsgebieden en bufferbekkens kunnen inpassen. Onze voorkeur gaat uit naar natuur-gebaseerde oplossingen. We ijveren hier actief voor bij de bevoegde overheden en administraties (Provincie, Dienst Waterlopen)
Ruimte om te bewegen
- We zorgen dat er ruimte is voor jeugd om te spelen. De zoektocht naar ruimte voor jeugdbewegingen kadert in een langetermijnbeleid waarin we vanuit de noden werken aan oplossingen voor lokalen en speelruimte. Ook voor niet-georganiseerde jeugd zorgen we dat zij een plek vinden in de publieke ruimte. Voor andere maatregelen ivm ruimte die we willen creëren voor jeugd, zie thema Samenleven en Welzijn.
- Oosterzele kent een rijk verenigingsleven, dat heel waardevol is voor de warme samenleving die we willen. Het beleid moet dit dan ook maximaal ondersteunen binnen de draagkracht. Op vlak van ruimtelijke ordening betekent dat er gezocht wordt om enerzijds ruimte te voorzien (bv. sportinfrastructuur), maar anderzijds ook de ruimte zo efficiënt mogelijk te benutten. We zetten maximaal in op multifunctioneel gebruik van de ruimte. Pas zo kunnen we ook tegemoet komen aan de andere ruimtelijke doelstelling, bv het landelijk houden van Oosterzele. Zie ook thema Samenleven en Welzijn.
- We bouwen verder aan een fijnmazig netwerk van trage wegen in en tussen onze dorpskernen. In de corona-pandemie werd duidelijk hoe belangrijk deze wegen zijn voor onze fysieke en mentale gezondheid. Deze wegen zijn ook uitstekende corridors voor fauna en ze geven Oosterzele als meest noordelijke dorp van het landschapspark Vlaamse Ardennen een unieke uitstraling.
- We onderzoeken mogelijkheden in het open ruimtegebied waar de weg weg kan, met mogelijkheden voor ontharding of omzetting naar halfverharding en enkel behoud van functie voor landbouwvoertuigen en zacht verkeer.
- Anderzijds is het belangrijk dat belangrijke lijninfrastructuren, zoals bv. de N42 of de spoorlijn, geen barrières vormen voor trageweggebruikers. Concreet betekent dit dat er voldoende en veilige oversteekplaatsen moeten blijven over de N42. De overwegen aan de spoorwegen moeten behouden blijven.
- We zetten in op een goede en veilige bereikbaarheid van faciliteiten en diensten. Bv nieuw administratief centrum best in hoofddorp houden.
- De VRV-site is een unieke opportuniteit om veel problemen die zich vandaag op ruimtelijk vlak voordoen aan te pakken. Laat ons vooral omzichtig omspringen met de plek, die toch ook buiten de bebouwde dorpskernen ligt. In de denkoefening en participatie die er uitvoerig moet gebeuren, willen we ook hardop kunnen nadenken over efficiënt en multifunctioneel ruimtegebruik. Principes als ontharding, verhardingsbeperking en circulair bouwen moeten een uitgangspunt zijn.
Ruimte om te ondernemen
Via ons ruimtelijk beleid zetten we maximaal in op het lokaal ondernemerschap en de lokale economie. Zie ook thema Lokale economie en landbouw.
- De lang-verwachte tweede ambachtelijke zone wordt duurzaam ontwikkeld en ingevuld: meervoudig ruimtegebruik door samenwerking, multifunctioneel en collectief gebruik van ruimte of infrastructuren; veilige en multimodale mobiliteit; verwerking van reststromen en recyclage bedrijfsafval; natuur-inclusief management van de buitenruimte, … Waar mogelijk verkiezen we nieuwe bedrijven die werken rond duurzaamheid, circulariteit of in de sociale economie.
- Zonevreemde bedrijven worden gestimuleerd om zich te hervestigen in de ambachtelijke zone.
- We vermijden baanwinkels en handelszaken in de periferie omdat deze een bedreiging vormen voor de lokale handel in de kernen. We maken een visie op baanwinkels op die gekaderd wordt in een regionale context.
WONEN
Algemeen
We willen duurzame, energiezuinige en gezonde woningen voor iedereen. Overheidssteun moet vooral terechtkomen bij wie het nodig heeft: mensen met een risico op energiearmoede en lage- en middeninkomens die een grondige renovatie moeilijker kunnen betalen.
We starten met het eigen patrimonium dat we versneld willen laten voldoen aan de energienormen van 2050. De bestaande sociale huurwoningen in Oosterzele moeten energiezuinig worden en voorzien worden van zonnepanelen.
We voeren een stimulerend beleid om mensen aan te moedigen energetisch te renoveren. Dit doen we via sensibilisatie en de burgers naar de juiste informatie en stimuli te leiden.
De renovatiegolf moet niet enkel sociaal zijn, ze moet ook echt duurzaam zijn. Niet enkel het gebruik van een gebouw maar ook de productie en transport van de bouwmaterialen heeft een milieu-impact en stoot CO2 uit. We stimuleren duurzaam materialengebruik en circulariteit in de bouw. Dit doen we in de eerste plaats via sensibilisatie en informatiedelen.
Concreet
- Met een stimulerend en sensibiliserend beleid zetten we verder in op energie-delen.
- We stimuleren efficiënt ruimtegebruik op privé-gronden door bv aandacht te hebben voor co-housing projecten en bij nieuwe verkavelingen efficiënt en doordacht om te springen met de ruimte.
- We willen dat er vanuit elk huis zicht is op 3 bomen, de 3-30-300 regel volgend. We zetten hiervoor boomplantacties op, zowel op publiek domein als op privé-grond.
- We zetten in op betaalbaar wonen voor iedereen, en hebben speciale aandacht voor de mensen met laag inkomen. Het verbeteren van de betaalbaarheid van warmtepompen kan door een groepsaankoop te organiseren via een raamcontract. Zie ook meer in thema Sociaal beleid en Zorg.
- We maken werk van een lokaal warmteplan. Dit schetst de strategische koers van verwarming en koeling zonder gebruik van fossiele brandstoffen binnen een lokaal bestuur.
- We begeleiden als gemeente maximaal de stap naar fossielvrij verwarmen van privé-woningen. Dit doen we onder andere door de bevolking te informeren en sensibiliseren. Verder kan overwogen worden om de gemeentebelasting in te zetten om fossielvrije renovaties te versnellen. Ook kunnen stedenbouwkundige lasten gebruikt worden bij grotere ontwikkelingsprojecten als hefboom in zones voor kleinschalige warmtenetten. Zie ook meer in thema Klimaat en Energie.
- We zetten in op natuurinclusief bouwen bij privé-woningen, waarbij wordt ingezet op gebouwen die bijdragen aan de lokale biodiversiteit en natuurwaarden. Dit doen we door een stimulerend en sensibiliserend beleid te voeren hieromtrent.
- Omdat hout stoken voor de verwarming van je huis uitstoot kan geven van gevaarlijke stoffen, voor geurhinder zorgt en gezondheidsproblemen kan veroorzaken, willen we nog meer inzetten op het vermijden van hout als hoofdbrandstof voor de verwarming van huizen.